donderdag 9 april 2009

Plus ça change...


Het zou nog wel eens kunnen werken ook, die strategie. Ik heb de afgelopen dagen met allerlei 'uitvoerders' gesproken, van een professor aan de Cairo University die social profiling kan uitvoeren, tot programmamakers en edutainment providers (en dat heet ook echt zo, zelfs in het Arabisch!) Heel profi allemaal en leuk om mee te sparren. Al was het maar vanwege de alom aanwezige kritische grondtoon; ik word met veel egards behandeld, maar moet niet verwachten dat een social scientist voor de regering onwelgevallige resultaten uit interviews onder het vloerkleed schuift (aldus een strengkijkende professor), dan wel dat testimonials vervaardigt door de programmamaker de echte issues uit de weg gaan. Met als voorbeeld een indringend door jongeren gemaakte documentaire over vrouwenbesnijdenis in Upper Egypt. Yuck! En ze maken er nog raps over ook. Maar de boodschap komt wel aan, de makers hebben er internationale prijzen mee gewonnen, en heel Egypte schijnt er naar te kijken.

Over rappen gesproken, dat leidde bij ondergetekende tot enige bevreemding gisteravond. Een van de plaatsen waar ik al sinds 20 jaar een snelle hap nuttig is het onvolprezen Hardee's, een soort inheemse McDonalds met een verrassend goede 'chicken-jalanpenopepperburger'. Een plek waar je als vrouw in alle rust kan eten, doen heel wat Egyptische dames ook, dan wel met je prille vriendje milkshakes kan nuttigen. Onder dreunende hiphopklanken. Al kauwend luisterde ik eens wat beter, en beluisterde onversneden teksten over 'Bitches, Ho's' en wat de artiest met deze dames in welke positie en met welke frequentie dacht te gaan doen. Nou bloos ik niet snel, maar hier stond zelfs ik wel van te kijken. Al die keurig gesluierde mevrouwen echter niet, terwijl ik er vergif op durf in te nemen dat ze het prima kunnen verstaan. Aan de andere kant, een hoofddoek heeft weinig tot niets te maken met preutsheid, met dames onder elkaar word je binnen vijf minuten volkomen gefileerd over je liefdesleven. Ik ben er sowieso achter waarom zoveel meer vrouwen dan vroeger een hoofddoek dragen hier. Vergeet druk van de omgeving, hernieuwde Islamisering, benauwdheid over de reputatie. Het staat ze gewoon prachtig. Al die soepel vallende stoffen, mooie designs, color coordinated ensembles; je wordt er als vrouw bepaald niet minder sexy van.

...plus c'est la même chose.
En temidden van al deze culturele verwildering heb ik mijn ankerpunt hervonden. Een ding blijkt overal hetzelfde. Heeft het een superhippe bril, gegelde krullen, een overhemd met te brede strepen en een das met oversizede knoop? Het is een Snelle Reclame Jongen! Van Amsterdamse Grachtengordel tot Torenflat aan de Nijl, het voert je designerkoffie, parkeert je in net iets te diepe fauteuils naast een onduidelijk maar ongetwijfeld kapitaalverslindend kunstwerk en haalt vervolgens ruim anderhalf uur alles uit de kast om je te overtuigen dat jij zijn Droomklant bent en Hij Jouw Diepste Verlangens gaat waarmaken. Je kan het ook overdrijven, dat pitchen. Heba, met wie ik de afgelopen dagen ben opgetrokken omdat Khaled naar cursus is, en ik blijven giechelend in de lobby achter, wachtend op de chauffeur. En vinden gedeelde interesses in bitchen op mannen in het algemeen, en die van ons in het bijzonder. Die van haar kan helemaal niet koken, die van mij wel, maar die weigert weer zijn eigen overhemden te strijken. Hopeloos. Die mooie jongens boven vond ze helemaal niets en ik was er ook niet zo van onder de indruk. Zusters in het communicatievak, we nemen met veel geknuffel en uitruil van kaartjes afscheid van elkaar. Ze hoopt dat ik snel terug kom. En dat hoop ik ook!

maandag 6 april 2009

Terug in Cairo

Voor alle lezers die ademloos in afwachting waren van het 'landen' van de strategie, het is goed gegaan. Met heftige discussies over de impact en de reikwijdte van de boodschap, dat wel. Is de boodschap nu dat de watervoorraad in Egypte in 2017 echt ontoereikend is, of niet? En dat dit impliceert dat, bij voortgang op de huidige weg, bijvoorbeeld 40 % van de boeren naar een andere bron van inkomsten op zoek moeten? Of neem je bestaande waterrechten als vertrekpunt, en probeer je die te garanderen en veilig te stellen? Khaled vat het bondig samen met: "every year we take far more water from lake Nasser than is allowed. This is like plundering your saving account, while you know that you will need the money in the future. We are living on borrowed time". Tegelijkertijd weten we dat té hard roepen slechts tot ontheffing uit je functie leidt. Hmmm.

De awareness strategy, als instrumentarium, kan de achterliggende problemen natuurlijk niet oplossen, maar biedt wel een framework om te communiceren over datgene waarover gecommuniceerd moet worden. En het is plezierig om te zien hoe snel er intussen geschakeld wordt, ik heb vandaag een werksessie met - louter dames! - de staf van Khaled gehad om te zien hoe we het plan geimplementeerd kunnen krijgen. Iman gaat een actieplan maken voor onze belangrijkste pilot, met Hilwa ga ik morgen naar de University of Cairo om de stakeholderanalyse en een monitoringssysteem bedacht te krijgen, we gaan met televisiemaatschappijen onderhandelen etc. Productie van middelen? Dat doen de dames zelf, en dat doen ze helemaal niet slecht. Daar ik net de afgelopen weken zelf met stoom en kokend water, met mijn 'eigen' dames, middelen heb zitten knutselen, kan ik me weer geheel in hun rol verplaatsen. Misschien moet ik Kim maar eens aan Hilwa knopen; Hilwa maakt films, Kim maakt presentaties, moet goed gaan!

Onderdeel van een panelmeeting als die van gisteren is het uitgebreid uitwisselen van beleefdheden. Heel Egyptisch,wee je gebeente als je niet iedereen bedankt, en specifiek benoemd wat ieders unieke bijdrage was. Heeft op zich wel iets, wij botte Nederlanders doen dat vaak te weinig. Al dat bewierroken krijgt natuurlijk soms wel een wat ritueel karakter. Maar met Khaled's commentaar op mijn bijdrage was ik oprecht blij; hij verhaalde van mijn ontmoeting met de Imams in januari. In zijn woorden: "I was a bit worried about this meeting with the Imams (met veelbetekenende blik op mijn olijke gestalte). But I had to leave the room, and when I returned, I heard laughter! They were making jokes together. And then I knew Martina was the right person for the job, only a real communication expert knows how to breach these kind of gaps". Waarmee mijn (verjaar)dag weer goed was.

zaterdag 4 april 2009

And she's back...


... en het is nog surrealistischer dan de vorige keer. Ten eerste, omdat van het ene op het andere moment Abu Zeid, de minister van de MWRI, uit zijn functie ontheven is. Zoals dat gaat in Egypte, weet niemand precies waarom, maar de wandelgangen willen dat het een combinatie was van teveel 'awareness raising' over het ministerie van Landbouw (dat beduidend machtiger is), en niet genoeg tanden laten zien in de Nile Basin. Iedereen ten departemente is zoekende, want wat betekent dit voor de gevestigde positie? Het feit dat de nieuwe man bijvoorbeeld in één klap vijftien dienstauto's heeft teruggehaald bij één programma, lijkt er op te wijzen dat deze nieuwe bezem zijn eigen variant van Stormvast aan het uitvoeren is. Mijn compaan, Dr. Khaled, glimlacht zijn sfinxenlach, en zegt, 'Jahni, Martina, you know old Egyptian tradition. When new Pharao comes, he erases the names and faces of all his predecessors. We must make sure we are not the name of the old Pharao.' En zo is het. We gaan het meemaken, morgen mogen we de strategie aan de Nieuwe Pharao voorleggen. Nou maar hopen dat de krokodillen goed geluncht hebben.


Want dat is het tweede 'out of it' element. Begon ik al een licht surrealistisch gevoel te krijgen toen ik gisteravond in een volkomen megalomaan zwart-met-goud-en-interne-palmen-van-10-meter-hoog glim paleis zat te borrelen met mijn oude bazin, voormalig stas Monique de Vries, nu blog ik vanuit een soort Agatha Christie radarboot op de Nijl. Die afgemeerd ligt pal tegenover de tempels van Luxor. Waar je, dankzij de credietcrisis, een kanon kan afschieten; er liggen hier tientallen van die drijvende paleizen, en geen toerist te bekennen. Monique en ik gaan wandelen met de Nederlandse ambassadeur, Susan Blankhart. Die wel zin heeft om die tempels na het diner van binnen te bekijken. En dus haar 'magic pas' trekt, waardoor wij moeiteloos langs de bewakingkomen. 'Susan', sist haar tienerdochter, 'de laatste keer dat je dat deed, kregen we een stel bodyguards waar we vervolgens niet meer van af kwamen'. Maar, het komt goed, want in het hart van de tempels wordt een soort multi-media sound and light show opgezet. 'WELCOME TO EGYPT, LAND OF CIVILISATION' boomed het met 200 decibel. Met, zie ik het goed, allemaal voetballen, en een soort dansende pluche mascotte met de beroemde dubbele pharaokroon. Enig navragen leert dat hier morgen de lootjes getrokken worden voor het wereldkampioenschap jeugdvoetbal. Dochter blij, het miechelt van de hippe, coole knullen. Ik ga mijn jaren voelen (ik word niet voor niets morgen drie-en-veertig), en besluit dat ik deze combinatie van indrukken ga verruilen voor mijn eigen versie van über hip: ik ga skypen met mijn wederhelft. Want natuurlijk heeft een beetje Nile Cruise Schip tegenwoordig internet...